• Ansiklopedi Yazıları

    DERBY İŞGALİ

    Bakırköy’de kurulu Derby Lastik Fabrikası’nda 1968’de gerçekleştirilen İstanbul’un ve Türkiye’nin ilk fabrika işgali. İşgal temelde işçilerin sendika seçme özgürlüğüne müdahale edilmesinden kaynaklandı. İşçilerin eğilimli oldukları DİSK kurucusu Lastik-İş Sendikası’na karşı Derby Lastik Fabrikası işvereni önce bir iş yeri sendikası kurdurmaya…

  • Ansiklopedi Yazıları

    DEVRİMCİ İŞÇİ SENDİKALARI KONFEDERASYONU (DİSK)

    1967’de İstanbul’da kurulan ve merkezi İstanbul’da bulunan işçi sendikaları konfederasyonu. Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), 13 Şubat 1967’de Türk-İş’ten ayrılan Türkiye Maden-İş, Türkiye Lastik-İş, Basın-İş, bağımsız Gıda-İş ve Zonguldak’taki Türk Maden-İş sendikaları tarafından kuruldu. Ana tüzüğünde, ilk kez, sendikal…

  • Ansiklopedi Yazıları

    İŞÇİ HAREKETİ

    12 Eylül 1980 Sonrasından Günümüze İşçi Hareketi 12 Eylül 1980 sonrasında Türkiye işçi hareketinde İstanbul’un yine önemli bir yeri oldu. Türkiye 1980’e yoğun bir ekonomik bunalım ile girmişti. Bunalım gerçekte sistemin bir parçasıydı ve ekonomik bunalım toplumsal, siyasal, ideolojik düzeylere…

  • Ansiklopedi Yazıları

    KAVEL GREVİ

    1963’te, 1961 Anayasası’nın getirdiği haklara rağmen yeni yasalar henüz çıkmadığı için grev yasağının sürdüğü bir dönemde İstanbul’da gerçekleştirilen, Türkiye işçi hareketinin en önemli eylemlerinden biri. İstanbul İstinye’de kurulu Kavel Kablo Fabrikası işvereni, 5 yıldır vermekte olduğu yıl sonu ikramiyesini eksik…

  • Ansiklopedi Yazıları

    TÜRK ORTODOKS PATRİKHANESİ

    Karaköy’deki Panayia Kafatiani Kilisesi’nde bulunan Türkçe konuşan Ortodoksların dinsel merkezi. Bağımsız Türk Ortodoks Patrikliği olarak da bilinir. Türkçe konuşan Anadolulu Ortodoksların merkezi olarak 21 Eylül 1922’de Papa I. Eftim (Pavli Erenerol) tarafından kuruldu. Anadolu’da yaşayan Ortodoksların kökenine ilişkin tartışmalar hâlâ…

  • Ansiklopedi Yazıları

    SENDİKALAR

    İstanbul, Osmanlı imparatorluğu döneminde olduğu gibi, Cumhuriyet sonrasında da Türkiye’de sendikacılık hareketini belirleyen ana merkez oldu. Osmanlı İmparatorluğu’nda ilk işçi hareketlerinin 19. yy’ın ortalarında başlamasına, yoğun 1908 grevlerine, ilk işçi örgütlenmelerine rağmen, Tatil-i Eşgal ve Takrir-i Sükûn yasaları, 1936 tarihli…

  • Ansiklopedi Yazıları

    SARAÇHANEBAŞI MİTİNGİ

    İstanbul’da 31 Aralık 196l’de gerçekleştirilen ve o zamana kadar Türkiye’de düzenlenen en büyük işçi toplantısı olan miting. 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesinden sonra referanduma sunularak 9 Temmuz 1961’de yürürlüğe giren 1961 Anayasası’nın hazırlanması sırasında, işçi hakları da tartışılmıştı. 1961 Anayasası’nda…

  • Ansiklopedi Yazıları

    BİZAS

    İstanbul kentinin efsanevi kurucusu, dolasıyla “Bizantion” ve “Bizans” terimlerinin yaratıcısı olarak bilinir. En eski kaynaklarda ilk İstanbul kenti çekirdeği Bizantion (Byzantion, Latincesi Bizantium) olarak adlandırılır ve bu adlandırma bazı efsanelere dayandırılır. Kentin kuruluş öykülerinden birincisi Zeus’a aittir. Efsaneye göre baştanrı…

  • Ansiklopedi Yazıları

    FARKLI OLMANIN ADI – DİSK

    Türk-İş’ten dışlanmak istenen sendikalardan Maden-İş Basın-İş ve Lastik-İş, bağımsız Gıda-İş Sendikası ile birlikte 15 Temmuz 1966’da Sendikalar Arası Dayanışma Anlaşması’nı (SADA) oluşturdular. Kimi bağımsız sendikalarla yapılan tartışmalardan sonra Maden-İş, Lastik-İş, Basın-İş sendikaları 12 Şubat 1967’de Türk-İş’ten ayrılma kararı verdiler ve…